Teken en andere beestjes

Teken en andere beestjes
Teken, andere beestjes en de natuur
Teken, luizen, muggen, maar ook de zon kan soms de pret stevig bederven. Jammer! Maar wat moet je doen om dat te voorkomen of – als het al te laat is – goed te verzorgen?
Teken
Een teek is een spinachtige parasiet ter grootte van een speldenkop, die zich vanuit struiken, varens en hoog gras op zijn slachtoffer laat 'vallen'.
Hoe kan je de beet voorkomen?
- Zorg ervoor dat je bedekkende kledij aanhebt als je de weide/het bos ingaat (pet, lange mouwen, lange broek, gesloten schoenen)
- Smeer iedereen in met een insectenwerend middel met DEET (voor kinderen mag je enkel producten gebruiken met max. 20% DEET)
Tekencontrole
Controleer na iedere wandeling of spel in bos/hoog gras de huid van je leden en die van jezelf op de aanwezigheid van teken. Teken kruipen graag op warme plekjes, denk aan:
- Hoofd
- Haarlijn
- Achter de oren
- Oksels
- Navel
- Liesstreek
- Bilnaad
- Knieholte
- Tussen de tenen
Let op! Leden vinden het misschien niet fijn dat je hen (op sommige plaatsen) controleert op teken. 'Dwing' leden niet zomaar om hen te controleren.
Teek verwijderen
Een beet van een teek is meestal onschuldig en pijnloos. Wanneer de teek echter besmet is met een bacterie kun je er wel (ernstig) ziek van worden. Een teek zo snel mogelijk verwijderen is dus belangrijk.
Hoe?
- Beschadig de teek niet
- Als je geen pincet of tekentang bij de hand hebt, probeer de teek dan – zo dicht mogelijk op de huid – bij de kop vast te houden tijdens het verwijderen.
- Knijp bij het verwijderen niet in het achterlichaam van de teek, en trek er ook niet aan.
- Ontsmet de wonde achteraf.
- Noteer de datum van de beet.
- Volg symptomen op gedurende 4 weken na de beet:
- Koorts
- Gewrichtspijn
- Spierpijn
- Rode kring rond de beet
- Ga naar de huisarts bij bovenstaande symptomen.
- Neem/geef nooit op eigen initiatief preventief antibiotica.
Graag informatiemateriaal voor op kamp?
Dat kan je via de website van Agentschap Zorg en Gezondheid aanvragen.
Luizen
Merk je dat één van je leden luizen heeft, breng dan zeker de ouders op de hoogte.
Hou je op bivak een luizencontrole? Dan raden we aan om de ouders hiervan op voorhand op de hoogte brengen. Zet bijvoorbeeld in het kampboekje dat kinderen gecontroleerd kunnen worden en dat je – wanneer nodig – ook een behandeling start. Zorg dat ze kunnen reageren als ze hier niet mee akkoord gaan. Door niet te reageren, geven ze dan eigenlijk aan dat ze akkoord gaan met jullie voorstel. Wanneer je een behandeling start, verwittig je best de ouders. Zo kom je achteraf niet voor verrassingen te staan.
Wespen(nest?)
- Ga wespen nooit zelf te lijf en probeer al zeker geen nest te verwijderen. Daarvoor schakel je de brandweer in. Let wel: dat gebeurt meestal niet gratis.
- Baken de buurt van het nest af zodat leden daar niet komen spelen.
- Wespensteek? Koel de plaats van de steek met ijs om zwelling te voorkomen of te verminderen.
- Raadpleeg een arts in geval van langdurige of ernstige symptomen.
Eikenprocessierups
Tussen mei en juli vind je die rupsjes in eiken. Vooral in de provincie Limburg kunnen ze een echte plaag zijn! Ze zien er grauwgrijs uit, met lange witte haren. Daarnaast hebben ze kleine ‘brandharen’ die zorgen voor jeuk of in ernstiger gevallen een ontsteking van de bovenste luchtwegen of ogen. Er hoeft geen rechtstreeks contact geweest te zijn met de rupsen om die problemen te veroorzaken. De haartjes kunnen bijvoorbeeld ook door de wind meegevoerd worden, waardoor ze in kleren terechtkomen en je er zo langdurig mee in contact komt. Door die kleren grondig te wassen, kun je de brandharen verwijderen.
Richtlijnen
- Als je met een ware plaag zit, waarschuw dan het gemeentebestuur. Zij zullen de nodige maatregelen treffen.
- Probeer nooit zelf die beestjes uit te roeien!
- Vermijd elk contact met de rupsen en de nesten. Geef die opdracht ook aan je leden.
- Raadpleeg een arts in geval van langdurige of ernstige symptomen.
- Als je brandharen op je huid kreeg, kun je ze vlak daarna nog verwijderen door er een stuk plakband op te drukken en dat in één snelle beweging weer te verwijderen.
- Was of spoel je huid en ogen met water na contact met rupsen of brandharen. Niet krabben of wrijven!
- Was zo nodig al je kleren (lang programma van de wasmachine, op een zo hoog mogelijke temperatuur).
Everzwijnen: ook in Vlaanderen!
De populatie van everzwijnen groeit de laatste jaren sterk. Vooral in Limburg zitten er vrij grote populaties, maar ook op andere plekken kan je ze tegenkomen. Laat dit je echter niet tegenhouden om in de bossen te gaan spelen! Als een everzwijn een mens tegenkomt, zal het namelijk het liefst vluchten of zich verbergen. Sommige dieren kunnen wel gevaarlijk worden als ze zich bedreigd of in het nauw gedreven voelen. Om toch goed voorbereid te zijn, lees je best even de volgende tips.
- Blijf altijd kalm en benader het dier niet. Geef het altijd de kans om weg te lopen.
- Blijf stilstaan en wacht tot het dier vertrekt. Komt het everzwijn jouw richting uit, kijk dan of je eventueel op een veilige afstand rond het dier kunt of keer langzaam op je stappen terug.
- Gebruik in geen geval stokken of andere voorwerpen om het dier te verjagen!
- Probeer een gewond of ziek dier niet te helpen, ze kunnen gewelddadig uithalen.
- Voeder everzwijnen nooit, dat is gevaarlijk en het verstoort de relatie tussen wilde dieren en mensen.
Rattenziekte?
Ga je met je leden het water of de modder in? Zeker doen! Maar wees wel wat waakzaam achteraf. Krijgen je leden last van maag- en of darmklachten? Vraag dan zeker het advies van een dokter. Want er bestaat een kans dat ze de rattenziekte hebben opgelopen. De symptomen lijken op griep, maar behandelen is zeker nodig om erger te voorkomen.
Verzekering
Insectenbeten zijn een plotse gebeurtenis, en dus is de lichamelijke schade verzekerd. Als je met een bijensteek of tekenbeet naar de dokter moet, dan worden de kosten vergoed door de verzekeraar. Bij een luizenplaag is dat niet het geval.
Voor tekenbeten hebben we een speciale afspraak met de verzekeraar. Uiteraard ga je niet met elke tekenbeet naar de dokter. Het volstaat om een register aan te leggen met daarin de datum en de naam van het ‘slachtoffer’ wanneer je een beestje verwijderde. Als die persoon later naar de dokter moet, is het register het bewijs dat het gaat om een beet van tijdens de Chiroactiviteit.
Extra informatie
Op https://www.tekenbeten.be/ vind je alle info over teken.
Op https://www.milieu-en-gezondheid.be/ vind je meer info over andere ongewenste beestjes